Τετάρτη 26 Οκτωβρίου 2011

Άγιος Δημήτριος ο Μυροβλύτης

Άγιος Δημήτριος ο Μυροβλύτης

παρακλητικός αγίου

Δημήτριον νύττουσι λόγχαι Χριστέ μου,
Ζηλοῦντα πλευρᾶς λογχονύκτου σῆς πάθος.
Εἰκοστῇ μελίαι Δημήτριον ἕκτῃ ἀνεῖλον.

Ο Άγιος Δημήτριος γεννήθηκε περί το 280 - 284 μ.Χ. και μαρτύρησε επί των αυτοκρατόρων Διοκλητιανού και Μαξιμιανού το 303 μ.Χ. ή το 305 μ.Χ. ή (το πιο πιθανό) το 306 μ.Χ.

Ο Δημήτριος ήταν γόνος αριστοκρατικής οικογένειας στη Θεσσαλονίκη. Σύντομα ανελίχθηκε στις βαθμίδες του Ρωμαϊκού στρατού με αποτέλεσμα σε ηλικία 22 ετών να φέρει το βαθμό του χιλιάρχου. Ως αξιωματικός του ρωμαϊκού στρατού κάτω από τη διοίκηση του Τετράρχη (και έπειτα αυτοκράτορα) Γαλερίου Μαξιμιανού, όταν αυτοκράτορας ήταν ο Διοκλητιανός, έγινε χριστιανός και φυλακίστηκε στην Θεσσαλονίκη το 303 μ.Χ., διότι αγνόησε το διάταγμα του αυτοκράτορα Διοκλητιανού «περί αρνήσεως του χριστιανισμού». Μάλιστα λίγο νωρίτερα είχε ιδρύσει κύκλο νέων προς μελέτη της Αγίας Γραφής.

Στη φυλακή ήταν και ένας νεαρός χριστιανός ο Νέστορας (βλέπε 27 Οκτωβρίου), ο οποίος θα αντιμετώπιζε σε μονομαχία τον φοβερό μονομάχο της εποχής Λυαίο. Ο νεαρός χριστιανός πριν τη μονομαχία επισκέφθηκε τον Δημήτριο και ζήτησε τη βοήθειά του. Ο Άγιος Δημήτριος του έδωσε την ευχή του και το αποτέλεσμα ήταν ο Νέστορας να νικήσει το Λυαίο και να προκαλέσει την οργή του αυτοκράτορα. Διατάχθηκε τότε να θανατωθούν και οι δύο, Νέστορας και Δημήτριος.

Οι συγγραφείς εγκωμίων του Αγίου Δημητρίου, Ευστάθιος Θεσσαλονίκης, Γρηγόριος ο Παλαμάς και Δημήτριος Χρυσολωράς, αναφέρουν ότι το σώμα του Αγίου ετάφη στον τόπο του μαρτυρίου, ο δε τάφος μετεβλήθη σε βαθύ φρέαρ που ανέβλυζε μύρο, εξ ου και η προσωνυμία του Μυροβλήτου.

Στις βυζαντινές εικόνες αλλά και στη σύγχρονη αγιογραφία ο Άγιος Δημήτριος παρουσιάζεται αρκετές φορές ως καβαλάρης με κόκκινο άλογο (σε αντιδιαστολή του λευκού αλόγου του Αγίου Γεωργίου) να πατά τον άπιστο Λυαίο.

Σήμερα ο Άγιος Δημήτριος τιμάται ως πολιούχος Άγιος της Θεσσαλονίκης.

Ένα από τα πολλά θαύματα του Αγίου είναι και το εξής. Το 1823 μ.Χ. οι Τούρκοι που ήταν αμπαρωμένοι στην Ακρόπολη της Αθήνας ετοίμαζαν τα πυρομαχικά τους για να χτυπήσουν με τα κανόνια τους, τους Έλληνες που βρισκόντουσαν στον ναό του Αγίου Δημητρίου, μα ο Άγιος Δημήτριος έκανε το θαύμα του για να σωθούν οι Χριστιανοί και η πυρίτιδα έσκασε στα χέρια των Τούρκων καταστρέφοντας και τμήμα του μνημείου του Παρθενώνα. Για να θυμούνται αυτό το θαύμα, ο ναός λέγεται από τότε Άγιος Δημήτριος Λουμπαρδιάρης, από την λουμπάρδα δηλαδή το κανόνι των Τούρκων που καταστράφηκε.

Ἀπολυτίκιον  (Κατέβασμα)
Ἦχος γ’.
Μέγαν εὕρατο ἐv τοῖς κιvδύvοις, σὲ ὑπέρμαχοv, ἡ οἰκουμένη, Ἀθλοφόρε τὰ ἔθνη τροπούμενον. Ὡς οὖν Λυαίου καθεῖλες τὴν ἔπαρσιν, ἐν τῷ σταδίῳ θαῤῥύvας τὸν Νέστορα, οὕτως Ἅγιε, Μεγαλομάρτυς Δημήτριε, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἱκέτευε, δωρήσασθαι ἡμῖν τὸ μέγα ἔλεος.

Κοντάκιον
Ἦχος β’. Αὐτόμελον.
Τοῖς τῶv ἰαμάτωv σου ῥείθροις Δημήτριε, τὴv Ἐκκλησίαν Θεὸς ἐπορφύρωσεv, ὁ δούς σοι τὸ κράτος ἀήττητοv, καὶ περιέπωv τὴν πόλιv σου ἄτρωτοv· αὐτῆς γὰρ ὑπάρχεις τὸ στήριγμα.

Κάθισμα
Βασιλεῖ τῶν αἰώνων εὐαρεστῶν, βασιλέως ἀνόμου πᾶσαν βουλήν, ἐξέκλινας Ἔνδοξε, καὶ γλυπτοῖς οὐκ ἐπέθυσας· διὰ τοῦτο θῦμα, σαυτὸν προσενήνοχας, τῷ τυθέντι Λόγῳ ἀθλήσας στερρότατα· ὅθεν καὶ τῇ λόγχῃ, τὴν πλευρὰν ἐξωρύχθης, τὰ πάθη ἰώμενος, τῶν πιστῶς προσιόντων σοι, Ἀθλοφόρε Δημήτριε, πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, τῶν πταισμάτων ἄφεσιν δωρήσασθαι, τοῖς ἑορτάζουσι πόθῳ, τὴν ἁγίαν μνήμην σου.

Ἕτερον Κάθισμα
Ἦχος πλ. δ’. Τὴν Σοφίαν καὶ Λογον.
Εὐσεβείας τοῖς τρόποις καταπλουτῶν, ἀσεβείας τὴν πλάνην καταβαλών, Μάρτυς κατεπάτησας, τῶν τυράννων τὰ θράση, καὶ τῷ θείῳ πόθῳ, τὸν νοῦν πυρπολούμενος, τῶν εἰδώλων τὴν πλάνην, εἰς χάος ἐβύθισας· ὅθεν ἐπαξίως, ἀμοιβὴν τῶν ἀγώνων, ἐδέξω τὰ θαύματα, καὶ πηγάζεις ἰάματα, Ἀθλοφόρε Δημήτριε, πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, τῶν πταισμάτων ἄφεσιν δωρήσασθαι, τοῖς ἑορτάζουσι πόθῳ, τὴν ἁγίαν μνήμην σου.

Μεγαλυνάριον
Φύλαττε τοὺς δούλους σου ἀθλητά, μάρτυς μυροβλύτα τοὺς ὑμνοῦντάς σε εὐσεβῶς, καὶ ρῦσαι κινδύνων καὶ πάσης ἄλλης βλάβης, Δημήτριε τρισμάκαρ ταῖς ἱκεσίαις σου.

Ἕτερον Μεγαλυνάριον
Τὸν μέγαν ὁπλίτην καὶ ἀθλητήν, τὸν στεφανηφόρον, καὶ ἐν μάρτυσι θαυμαστόν, τὸν λόγχῃ τρωθέντα, πλευρὰν ὡς ὁ δεσπότης, Δημήτριον τὸν θεῖον ὕμνοις τιμήσωμεν.



Οπτικοακουστικό Υλικό
media
Ακούστε το απολυτίκιο!
media
Ακούστε το απολυτίκιο!


Αγιογραφίες / Φωτογραφίες
Άγιος Δημήτριος ο Μυροβλύτης
Άγιος Δημήτριος ο Μυροβλύτης
Άγιος Δημήτριος ο Μυροβλύτης
Άγιος Δημήτριος ο Μυροβλύτης
O Άγιος Δημήτριος σε μωσαϊκό μοναστηριού του Κιέβου, το οποίο βρίσκεται τώρα σε μουσείο της Μόσχας.
O Άγιος Δημήτριος σε μωσαϊκό μοναστηριού του Κιέβου, το οποίο βρίσκεται τώρα σε μουσείο της Μόσχας.
Οχρίδα 14ος αι. - Τέμπερα σε ξύλο.
Οχρίδα 14ος αι. - Τέμπερα σε ξύλο.
Ψηφιδωτό με τον Άγιο Δημήτριο με παιδιά από τον ομώνυμο ναό του στην Θεσσαλονίκη.
Ψηφιδωτό με τον Άγιο Δημήτριο με παιδιά από τον ομώνυμο ναό του στην Θεσσαλονίκη.
Τοιχογραφία από τον Άγιο Δημήτριο Αετού Αιτωλοακαρνανίας.
Τοιχογραφία από τον Άγιο Δημήτριο Αετού Αιτωλοακαρνανίας.
Άγιος Δημήτριος ο Μυροβλύτης
Άγιος Δημήτριος ο Μυροβλύτης
Άγιος Δημήτριος ο Μυροβλύτης
Άγιος Δημήτριος ο Μυροβλύτης
Άγιος Δημήτριος ο Μυροβλύτης
Άγιος Δημήτριος ο Μυροβλύτης
Φορητή εικόνα 14ος αι. - Μονή Βατοπαιδίου.
Φορητή εικόνα 14ος αι. - Μονή Βατοπαιδίου.
Άγιος Δημήτριος ο Μυροβλύτης
Άγιος Δημήτριος ο Μυροβλύτης
Ο Άγιος Γεώργιος μαζί με τον Άγιο Δημήτριο.
Ο Άγιος Γεώργιος μαζί με τον Άγιο Δημήτριο.
Άγιος Δημήτριος ο Μυροβλύτης
Άγιος Δημήτριος ο Μυροβλύτης
Άγιος Δημήτριος ο Μυροβλύτης
Άγιος Δημήτριος ο Μυροβλύτης
Άγιος Δημήτριος ο Μυροβλύτης
Άγιος Δημήτριος ο Μυροβλύτης
Άγιος Δημήτριος ο Μυροβλύτης
Άγιος Δημήτριος ο Μυροβλύτης
Άγιος Δημήτριος ο Μυροβλύτης
Άγιος Δημήτριος ο Μυροβλύτης
Άγιος Δημήτριος ο Μυροβλύτης
Άγιος Δημήτριος ο Μυροβλύτης
Άγιος Δημήτριος ο Μυροβλύτης
Άγιος Δημήτριος ο Μυροβλύτης
Κόσμημα του 12ου αι. μ.Χ. Μουσείο του Λούβρου, Παρίσι.
Κόσμημα του 12ου αι. μ.Χ. Μουσείο του Λούβρου, Παρίσι.
Μανουήλ Πανσέληνος - Πρωτάτο, περίπου 1290 μ.Χ.
Μανουήλ Πανσέληνος - Πρωτάτο, περίπου 1290 μ.Χ.
Φράγγος Κατελάνος, β’ μισό του 16ου αι. Βυζαντινό Μουσείο.
Φράγγος Κατελάνος, β’ μισό του 16ου αι. Βυζαντινό Μουσείο.
Θεοφάνης ο Κρης, Μονή Μεγίστης Λαύρας, 1535 - 1541 μ.Χ.
Θεοφάνης ο Κρης, Μονή Μεγίστης Λαύρας, 1535 - 1541 μ.Χ.
Μονή Κουτλουμουσίου, 1540 μ.Χ.
Μονή Κουτλουμουσίου, 1540 μ.Χ.
Μονή Σίμωνος Πέτρας. Επάργυρο εγκόλπιο - φυλακτό (7,1x7,1 εκ.), 19ος αι
Μονή Σίμωνος Πέτρας. Επάργυρο εγκόλπιο - φυλακτό (7,1x7,1 εκ.), 19ος αι
Η Κοίμησις του Αγίου Δημητρίου. Πατριαρχείο του Πεκ, Κόσσοβο.
Η Κοίμησις του Αγίου Δημητρίου. Πατριαρχείο του Πεκ, Κόσσοβο.
Ψηφιδωτή εικόνα. Μονή Ξενοφώντος, 12ος αι.
Ψηφιδωτή εικόνα. Μονή Ξενοφώντος, 12ος αι.
Το 1890 μ.Χ. όταν ήρθαν οι Βούλγαροι (κομιτατζήδες) καίγανε ή έβγαζαν τα μάτια του Αγ. Δημητρίου. Για να μην γίνει αυτό οι μοναχοί της μονής του Αγ. Γεωργίου Τριμορφου επιζωγράφησαν την εικόνα του Αγ. Γεωργίου πάνω στην εικόνα του Αγ. Δημητρίου. Αυτό ανακαλύφθηκε το 2000 μ.Χ. και στείλανε την παραπάνω εικόνα στο Παν. Θεσσαλονίκης, όπου έγινε η αποκατάσταση με την διαφορά ότι αφήσανε το κεφαλάκι του Αγ. Γεωργίου για να θυμόμαστε το γεγονός.
Το 1890 μ.Χ. όταν ήρθαν οι Βούλγαροι (κομιτατζήδες) καίγανε ή έβγαζαν τα μάτια του Αγ. Δημητρίου. Για να μην γίνει αυτό οι μοναχοί της μονής του Αγ. Γεωργίου Τριμορφου επιζωγράφησαν την εικόνα του Αγ. Γεωργίου πάνω στην εικόνα του Αγ. Δημητρίου. Αυτό ανακαλύφθηκε το 2000 μ.Χ. και στείλανε την παραπάνω εικόνα στο Παν. Θεσσαλονίκης, όπου έγινε η αποκατάσταση με την διαφορά ότι αφήσανε το κεφαλάκι του Αγ. Γεωργίου για να θυμόμαστε το γεγονός.
Τα λείψανα του Αγίου Δημητρίου στη Θεσσαλονίκη.
Τα λείψανα του Αγίου Δημητρίου στη Θεσσαλονίκη.
Μουσείο Αντιβουνιώτισσα, Κέρκυρα, 17ος αι.
Μουσείο Αντιβουνιώτισσα, Κέρκυρα, 17ος αι.
Μουσείο Σάρις, Σλοβακία
Μουσείο Σάρις, Σλοβακία
Μοναστήρι του Τιμίου Σταυρού 18 αι. Δυτ. Βιρτζίνια, Η.Π.Α.
Μοναστήρι του Τιμίου Σταυρού 18 αι. Δυτ. Βιρτζίνια, Η.Π.Α.
Άγιος Δημήτριος ο Μυροβλύτης. Εικόνα από το Aγιογραφείο της Μονής Βατοπαιδίου
Άγιος Δημήτριος ο Μυροβλύτης. Εικόνα από το Aγιογραφείο της Μονής Βατοπαιδίου
Άγιος Δημήτριος ο Μυροβλύτης - 1884 μ.Χ. - Ι.Ν. Ζωοδόχου Πηγής, Λαρίσης (http://www.panagialarisis.gr)
Άγιος Δημήτριος ο Μυροβλύτης - 1884 μ.Χ. - Ι.Ν. Ζωοδόχου Πηγής, Λαρίσης (http://www.panagialarisis.gr)
Άγιος Δημήτριος ο Μυροβλύτης
Άγιος Δημήτριος ο Μυροβλύτης
Ο Άγιος Δημήτριος ο Μυροβλύτης μαζί με τον Άγιο Νέστωρ
Ο Άγιος Δημήτριος ο Μυροβλύτης μαζί με τον Άγιο Νέστωρ
Ο Άγιος Δημήτριος ο Μυροβλύτης μαζί με τον Άγιο Νέστωρ
Ο Άγιος Δημήτριος ο Μυροβλύτης μαζί με τον Άγιο Νέστωρ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου