Σάββατο 3 Νοεμβρίου 2012

ΠΕΡΙ ΠΡΟΣΕΥΧΗΣ Ἀρχιμ. Σωφρονίου


Ἡ προσευχή εἶναι ἀτελεύτητος δημιουργία, ἀνωτέρα πάσης τέχνης καί ἐπιστήμης. Δία τῆς προσευχῆς εἰσερχόμεθα εἰς κοινωνίαν μετά τοῦ' Ἀνάρχου Ὄντος. Ἡ ἄλλως: Ἡ ζωή τοῦ ὄντως Ὀντος Θεοῦ εἰσχωρεῖ ἐν ἠμίν διά τοῦ ἀγωγοῦ της προσευχῆς. Αὐτή εἶναι πράξις ὕψίστης σοφίας, ὑπερέχουσα παντός κάλλους καί πάσης ἀξίας.

Ἐν τή προσευχή ἐγκρύπτεται ἡ ἅγία ἀγαλλίασις τοῦ πνεύματος ἠμῶν. Αἵ ὁδοί ὅμως τῆς δημιουργίας ταύτης εἶναι περίπλοκοι.

Μυριάκις θά βιώσωμεν καί τήν φλογεράν ἀνάτασιν πρός τόν Θεόν καί τάς ἐπαναλαμβανομένας ἐκπτώσεις ἀπό τοῦ Φωτός Αὐτοῦ. Συχνάκις καί πολυτρόπως θά αἴσθανθώμεν τήν ἀνικανότητα τοῦ νοός ἠμῶν νά ὕψωθή  πρός Αὐτόν. ἐνίοτε θά ἱστάμεθα ἐπί τῶν ὁρίων, τρόπον τινα, τῆς ἀφροσύνης καί ἐν ὀδύνη καρδίας θά ὅμολογώμεν εἰς Αὐτόν τήν οἰκτρᾶν ἠμῶν κατάστασιν:
«Σύ ἔδωκας τήν ἔντολήν Σου νά ἀγαπῶ, καί ἀποδέχομαι αὔτην μεθ' ὅλης της ὑπάρξεώς μου. ἀλλ' ἰδού, ἐν ἔμοί τῷ ἴδίω δέν εὑρίσκω τήν δύναμιν τῆς ἀγάπης ταύτης... Σύ εἰ η Ἀγάπη. ἔλθέ τοίνυν Σύ Αυτός καί σκήνωσον ἕν ἔμοί καί ποίησον ἕν ἔμοί πᾶν ὅτι Σύ ἔνετείλω ἤμίν, ὅτι ἤ ἔντολή Σου ἀμετρήτως ὑπερβαίνει ἔμέ...  Ἀποκάμνει ὅ νοῦς μου, δέν δύναται νά Σέ ἐννοήση. 'Ἀδυνατεῖ τό πνεῦμα μου νά διεισδύση εἷς τά μυστήρια τῆς ζωῆς Σου... Θέλω ἐν πάσι νά ποιῶ τό θέλημά Σου, ἄλλ' αἵ ημέραι μου παρέρχονται ἐν αδιεξόδοις ἀντιφάσεων... Τρέμω μή ἀπολέσω Σε ἔνεκα τῶν πονηρῶν ἐκείνων λογισμῶν, οἵτινες ἐμφωλεύουν ἐν τή καρδία μου'  καί ο φόβος οὗτος καθηλοί ἐμέ ἐπί σταυροῦ... 'Ἐλθέ οὔν καί σῶσον με τόν καταποντιζόμενον, ὡς ἔσωσας τόν Πέτρον, τόν τολμήσαντα νά πορευθῆ πρός συνάντησίν Σου ἐπί τῶν υδάτων της θαλάσσης» (βλ. Μάτθ. 14,28-31).

...Κοπιώδης εἶναι ο ἀγών διά τήν προσευχήν. Ἐναλλάσσονται αἵ καταστάσεις τοῦ πνεύματος ημών: Ἐνίοτε η προσευχή ρέει ἐν ημίν  ὡς ἰσχυρός ποταμός, ἄλλοτε δέ η καρδία ἀποβαίνει ἀπεξηραμμένη. Ἄς εἶναι ὅμως πάσα ὕφεσις τῆς ευχητικής δυνάμεως κατά  τό δυνατόν βραχεία.

Προσευχή σημαίνει πολλάκις νά ομολογώμεν  εἰς τόν Θεόν τήν ἀθλίαν ημών κατάστασιν: ἀδυναμίαν, ἀκηδίαν, ἀμφιβολίας, φόβους, λύπην, ἀπόγνωσιν, ἐν ἔνί λόγω, πᾶν ὅτι συνδέεται μετά τῶν συνθήκων τῆς ὑπάρξεως ἠμῶν.

Νά ὁμολογῶμεν μή ἐπιζητοῦντες καλλιεπεῖς ἐκφράσεις οὐδέ εἰσέτι λογικόν ειρμόν... Συχνάκις ο τρόπος οὗτος στροφῆς πρός τόν Θεόν ἀποβαίνει ἤ ἀρχή τῆς προσευχῆς-διαλόγου.

...Ὅταν προσευχώμεθα ἕν ἠσύχω καί ἐρήμω τόπω, τότε συχνάκις ὅλοι οἵ μάταιοι λογισμοί συγκεντροῦνται ἐπιμόνως πέριξ του νοός, ἀποσπῶντες τήν προσοχήν ἠμών από της καρδίας. Ἡ προσευχή φαίνεται ἄκαρπος, διότι ὁ νοῦς δέν μετέχει εἰς τήν ἐπίκλησιν τοῦ 'Ὀνόματος τοῦ Ἰησοῦ, καί μόνον τά χείλη προφέρουν μηχανικῶς τούς λόγους. Ὀταν  δέ λαμβάνη πέρας ἡ προσευχή, τότε συνήθως οἵ λογισμοί  ἀπομακρύνονται καί ἠμεῖς ἐπανευρίσκομεν τήν γαλήνην ἠμῶν. Ἐν τῷ ἀνιαρῶ τούτω φαινομένω ὑπάρχει ἕν τούτοις νόημα: 

Διά τῆς ἐπικλήσεως τοῦ Θείου'Ὀνόματος θέτομεν εἰς κίνησιν παν τό κεκρυμμένον ἐντός ἠμῶν. Ἡ προσευχή ὁμοιάζει πρός δέσμην ἀκτίνων Φωτός, ἠτις πίπτει εἰς τόν σκοτεινόν τόπον τῆς ἐσωτερικῆς ἠμῶν ζωής  καί ἀποκαλύπτει ὅποια πάθη καί προσκολλήσεις ἐμφωλεύουν ἐντός ἠμῶν. Εἰς τοιαύτας περιπτώσεις ὀφείλομεν ἐντόνως νά προφέρωμεν τό Ἅγιον Ὄνομα, ὅπως τό αἴσθημα  τῆς μετανοίας αὐξηθῆ ἔν τη ψυχή.

 
Ἀπό τό βιβλίο Περί Προσευχῆς. Ἀρχιμ. Σωφρονίου (Σαχάρωφ)
Ἱερᾶς Μονῆς Τιμίου Προδρόμου. Ἔσσεξ Ἀγγλίας 1994.

περί προσευχής (βιβλίο)

2 σχόλια:

  1. Ό Άγιος Σιλουανός του Άθω γράφει ότι, όσο στη γη υπάρχουν Άγιοι, ό κόσμος θα στέκει. Εάν ή γη σταματήσει να παράγει Αγίους, τότε έφθασε στο τέλος της.
    Όταν ένας Άγιος λέει με ταπείνωση και με αίσθημα άμαρτωλότητας το "ελέησον με", αυξάνει μεν σε αγιασμό, αυξάνει όμως και ή παρρησία του ενώπιον του Θεού. Άλλα έχοντας συνείδηση ότι αποτελεί μέλος ενός σώματος και βλέποντας ότι τα περισσότερα μέλη του σώματος, δηλαδή οί περισσότεροι αδελφοί του Χριστιανοί, λόγω της αμαρτίας ασθενούν βαριά, τότε αναλαμβάνει στον εαυτό του τα βάρη των αδελφών και στενάζει σαν να είναι δικά του τα αμαρτήματα των άλλων. "Αν μάλιστα πάσχουν και άλλα μέλη από σωματική ή ψυχική ασθένεια, τότε συμπάσχει.
    Ή ευχή "Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησον με" είναι το ρεύμα πού φορτίζει την μπαταρία. Πηγή είναι ό Χριστός, μπαταρία είναι ή καρδιά του ανθρώπου....

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Πειρασμοί

    Οι πειρασμοί παραχωρούνται για να φανερωθούν τα κρυμμένα πάθη, να καταπολεμηθούν κι έτσι να θεραπευθεί η ψυχή. Είναι και αυτοί δείγμα του θείου ελέους. Γι' αυτό εμπιστεύσου στο Θεό και ζήτησε τη βοήθειά Του, ώστε να σε δυναμώσει στον αγώνα σου. Η ελπίδα στο Θεό δεν οδηγεί ποτέ στην απελπισία. Οι πειρασμοί φέρνουν ταπεινοφροσύνη. Ο Θεός ξέρει την αντοχή του καθενός μας και παραχωρεί τους πειρασμούς κατά το μέτρο των δυνάμεών μας. Να φροντίζουμε όμως κι εμείς να είμαστε άγρυπνοι και προσεκτικοί, για να μη βάλουμε μόνοι μας τον εαυτό μας σε πειρασμό.
    Εμπιστευθείτε στο Θεό τον Αγαθό, τον Ισχυρό, τον Ζώντα, και Αυτός θα σας οδηγήσει στην ανάπαυση. Μετά από τις δοκιμασίες ακολουθεί η πνευματική χαρά. Ο Κύριος παρακολουθεί όσους υπομένουν τις δοκιμασίες και τις θλίψεις για τη δική Του αγάπη. Μη λιποψυχείτε λοιπόν και μη δειλιάζετε.

    Δεν θέλω να θλίβεστε και να συγχύζεστε για όσα συμβαίνουν αντίθετα με τη θέληση σας: όσο δίκαιη και αν είναι αυτή. Μια τέτοια θλίψη μαρτυρεί την ύπαρξη εγωισμού. Προσέχετε τον εγωισμό που κρύβεται κάτω από τη μορφή του δικαιώματος. Προσέχετε και την άκαιρη λύπη που δημιουργείται μετά από ένα δίκαιο έλεγχο. Η υπερβολική θλίψη για όλα αυτά είναι του πειρασμού. Μία είναι η αληθινή θλίψη. Αυτή που δημιουργείται, όταν γνωρίσουμε καλά την άθλια κατάσταση που βρίσκεται η ψυχή μας. Όλες οι άλλες θλίψεις δεν έχουν καμιά σχέση με τη χάρη του Θεού.

    Φροντίζετε να περιφρουρείτε στην καρδιά σας τη χαρά του Αγίου Πνεύματος και να μην επιτρέπετε στον πονηρό να χύνει την πίκρα του. Προσέχετε! Προσέχετε, μήπως ο Παράδεισος που υπάρχει μέσα σας μετατραπεί σε κόλαση.

    Αγιος Νεκτάριος

    ΑπάντησηΔιαγραφή